وضعیت کشاورزان در ترکمن صحرا

ترکمن صحرا یک منطقه کشاورزی و خرداد فصل درو و برداشت محصولات کشاورزی است. حاصل زحمات و سرمایه گذاری های چندین ماهه کشاورزان بایستی که در این فصل محصول دهد. اما متأسفانه امسال عدم بارندگی به موقع باران و عدم حمایت و برنامه ریزی حکومت از کشاورزان در زمینه های انرژی، بذر،کود و... دست به دست هم داده و زحمات و سرمایه بخش بزرگی از کشاورزان منطقه به هدر رفت.
خبرگزاری مهر به نقل از آقای احمد قاضی، مدیر جهاد کشاورزی گنبد کاوس می گوید:« بر اثر خشکسالی میزان تولید گندم در سال زراعی جاری ۵۰درصد کاهش یافت و ۶۰۰ میلیارد ریال به این بخش خسارت وارد شده است». بنا به گفته آقای قاضی بر اثر کمبود بارندگی حتی سطح آبهای زیرزمینی نیز ۱۳۰ سانتیمتر افت داشته است و خشکسالی به حدی بوده که در ۶۰ هزار هکتار اراضی آبی نیز ۳۰ تا ۴۰ درصد خسارت وارد شده است.
دوسوم اراضی شهرستان گنبد بصورت دیم و یک سوم آبی کشت می شود. طبق اعلام مسئولان « در سال زراعی جاری ۳۹۸ هزار و ۱۶۰ هکتار از مزارع گلستان به زیر کشت گندم رفته است و بیش از ۲۳۴ هزار از این سطح کشت دیم و ۱۶۳ هزار و ۴۵۰ هکتار آبی هستند و شهرستانهای گنبد و کلاله بیشترین سطح زیر کشت را دارند ».
بنا به گزارش نشریه صحرا شماره ۳۷۶ در این رابطه جمعی از کشاورزان گنبد و حومه نوار مرزی به ریاست جمهوری نامه ای نوشته و درخواست مساعدت کرده اند. آنها می گویند:« امسال قهر طبیعت، عدم بارش به موقع و دیر هنگام شدن زمان کشت و کار... برما نازل گردید و آنچه شد که نباید می شد و ما خیل کشاورزان گنبد و حومه که در عین تنگدستی تنها امیدمان به ارتزاق از همین زراعت دیم بود؛ گویا باید به خاک سیاه بنشینیم ».
در بخشی دیگر از نامه آمده، « متأسفانه برعدم همکاری زمین و زمان و طبیعت... شرایط بسیار حاد و غیرقابل تصوری که مسئولان بیمه منطقه جهت بیمه نمودن محصولات کشاورزی منطقه، سه چهارم از زارعان نتوانستند از این گشایش و کمک هنگام بحران استفاده نمایند. در شرایطی که اکثریت زارعان با دریافت وام و استقراض از بازار آزاد، نه کمک های دولتی (متأسفانه هیچ کمکی از طرف دولت نشد)، جهت تهیه نهاده های مورد نیاز پروسه کشت، داشت و برداشت، خود را گرفتار نمودند، امروز مواجه با کشت زاران سوخته و بی حاصلی شده اند که صرفا به درد علف چر گوسفندان می خورد که یک هزارم مخارج مصرف شده را نیز تأمین نمی کند ». این کشاورزان از ریاست جمهوری « تخصیص وام های بلند مدت با بهره کم » را طلب نموده اند.
« نامه یاد شده به امضاء و مهر شوراهای اسلامی بخش داشلی برون و شوراهای اسلامی روستاهای کرند، نارلی داغ، اوچ قویی، ترشکلی، آق بند، خیرخواجه سفلی، خیرخواجه علیا، دماغ، داشلی برون، شوردگش، بیشگ تپه، دوزالوم، قره ماخر، کلیجه، چپرقویمه، اگری بوغاز و قیزلر ممهور شده است ».
خبرگزاری مهر در خبری دیگر می گوید که اندک گندمی نیز که کشاورزان برداشت کرده و به شرکت غله تحویل داده اند، دولت هنوز وجوه آنها را پرداخت نکرده است و این نیز به مشکلات کشاورزان افزوده است. « در حالی که مسئولان شرکت غله گلستان مدعی هستند وجوه گندم خریداری شده از کشاورزان از طریق بانک سپه ظرف کوتاه ترین زمان پرداخت میشود، مدیر جهاد کشاورزی گنبدکاوس معتقد است تاکنون وجهی به کشاورزان پرداخت نشده است. وی می گوید که با توجه به هدفمندی یارانه ها و کمبود و افزایش ۱۰ برابری قیمت سوخت، کشاورزان با مشکلات عدیده ای روبرو هستند و حتی هزینه های تولید با قیمت تضمینی محصولات کشاورزی تناسبی ندارد ».
این خشکسالی و نابودی محصولات در مزارع گندم و جو تنها درد کشاورزان منطقه نیست. زارعینی که محصولات دیگری همچون سیب زمینی کاشته و توانسته بودند با زحمات بسیاری محصول نسبتا خوبی حاصل کنند، دچار مشکل دیگری شده اند.
خبرگزاری مهر در خبری با عنوان اعلام قیمت خرید تضمینی سیب زمینی کشاورزان را دچار شوکه کرده است می گوید، « بر اساس مصوبه شورای اقتصاد خرید تضمینی در گلستان ۱۳۰ تومان به ازای هرکیلوگرم اعلام شد. این درحالی است که میزان هزینه تولید این محصول بین ۲۵۰ تا ۲۶۰ تومان (برای هرکیلوگرم) بوده است و قیمت این محصول در بازار نیز بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان گزارش شده است .
هر ساله بین ۶ تا ۸ هزار هکتار سیب زمینی در استان گلستان کشت می شود و بین ۱۳۰ تا ۱۵۰ هزارتن سیب زمینی در سه سیکل بهاره، تابستانه و پاییزه تولید می شود. سیب زمینی بهاره استان گلستان زمانی برداشت می شود که در هیچ کجای کشور هنوز برداشت شروع نشده است.
به گفته کشاورزان قیمت اعلام شده نصف هزینه های تولید است و کشاورزان در صورت فروش محصول با این قیمت متضرر می شوند.
بالا بودن هزینه های تولید، حمل و نقل، مشکل در عرصه بازاریابی از دیگر مشکلات کشاورزان است. وجود مشکل در عرضه و بازرگانی، قیمت پایین محصولات، حضور دلالان و واسطه ها موجب شده تا سیب زمینی کاران گلستان نگران فروش محصولاتشان باشند ». این کشاورزان از مسئولان استان خواسته اند برای رفع مشکلات بازرگانی این محصول تدبیر ویژه ای اتخاذ کنند.
عدم حمایت دولت از تولیدات داخلی تنها محدود به کشاوورزی نیست، بلکه دامداران منطقه را نیز شامل می شود. بنا به گزارش پایگاه خبری ایتنا نیوز(سایت خبری ترکمن های ایران)، « رئیس هیئت مدیره شرکت تعاونی کارخانجات صنایع لبنی استان گلستان گفت: به علت عدم خرید شیرخام به قیمت مناسب از دامداران، قیمت شیرخام با علوفه مصرفی تقریبا برابری می کند. وی با اشاره به چالش پیش روی دامداران و کارخانجات به دلیل افزایش قیمت انرژی در چند ماهه اخیر اظهار داشت: عدم حمایت تولیدکنندگان باعث شده تا سیل عظیمی از دامداران جلوی درب کشتارگاه ها صف بکشند و دیگر برای حفظ دامپروری خود هیچ گونه انگیزه ای نداشته باشند».
عدم حمایت دولت از محصولات و تولیدات داخلی و در مقابل واردات بی رویه با فروش نفت و در این میان درآمدهای هنگفت واردکنندگان، علاوه بر تولیدکنندگان مورد اعتراض آیت الله نورمفیدی، نماینده ولی فقیه در استان گلستان نیز واقع شده است.
بنا به گزارش خبرگزاری مهر آقای نورمفیدی در دیدار با مدیران جهاد کشاورزی استان گلستان گفت «متأسفانه امروز در بازارهای ایران، محصولات چینی اعم از سیر، بادام، پسته و سایر محصولات دیده می شود. این مسئله نشان می دهد که این کشور از باب دوستی و حتی دفاع از ایران در مجامع بین المللی، با ما وارد جنگ اقتصادی شده است. وی ادامه داد: چین با این کار، کشاورزی و کشاورز خود را سرپا نگه داشته و کارگران خود را حمایت می کند و از سوی دیگر، کشاورزی و کشاورز ما را نابود می کند و کارگران ما را بیچاره کرده است و این باعث شده تا کشاورز دیگر میل و رغبتی به ادامه کار نداشته باشد و زمینه مهاجرت از روستاها به شهرها فراهم گردد ».
آقای نورمفیدی مشکل را بدرستی می بیند، ولی این « بیچارگی کشاورزان و کارگران » ما را نه در سیاستهای تخریبی دولت و واردکنندگان مورد حمایت قدرت های اقتصادی، بلکه در سیاست های حکومت چین می داند. طبیعی است که دولت چین منافع ملی، منافع کارگران و کشاورزان خود را مدنظر دارد و این وظیفه مقدم هر حکومتی بایستی باشد. ولی آن چیزی که نیست حمایت حکومت ایران از منافع کارگران و کشاورزان وتولید کنندگان ایرانی است.
منبع: خبر گزاری مهر